Bağımlılık Terapisi

Bağımlılık Nedir?
Bağımlılık, fiziksel veya psikolojik olarak bir maddeye, davranışa veya aktiviteye bağımlı olma durumunu ifade eder. Bağımlılık, genellikle birçok faktörün birleşimiyle ortaya çıkar.

Genetik yatkınlık, çevresel etkiler, stres, travmalar ve ruh sağlığı sorunları bağımlılığın gelişiminde rol oynayabilir. Bağımlılık, bireyin kendi yaşamı üzerindeki kontrolünü kaybetmesine ve bağımlılık nesnesinin veya davranışının hayatını olumsuz yönde etkileyen bir öncelik haline gelmesine neden olur.

Bağımlılık Belirtileri Nelerdir?
Bağımlılık, bir maddeye veya bir davranışa karşı kişinin kontrolünü yitirmesi ile karakterize edilen bir durumdur. Bağımlılık, fiziksel, zihinsel veya duygusal bir biçimde ortaya çıkabilir ve kişinin günlük yaşamını, ilişkilerini, sağlığını ve işlevselliğini olumsuz etkileyebilir.

Bağımlılığın genel belirtileri aşağıda belirtilmiştir;
Fiziksel Belirtiler
Madde kullanımının kesilmesi veya azaltılması durumunda ortaya çıkan titreme, terleme, mide bulantısı, baş ağrısı, huzursuzluk vb. gibi yoksunluk belirtileri.
Toleransın gelişmesi: Süreç içerisinde daha fazla miktarda maddeye ihtiyaç duyma durumu.
Fiziksel sağlık sorunları: Madde kullanımıyla ilişkili olabilecek fiziksel rahatsızlıklar veya hastalıklar.
Zihinsel Belirtiler
İstek ve arzunun kontrol edilemez hale gelmesi.
Odaklanma güçlüğü, dikkat eksikliği ve bellek sorunları.
Ruhsal durumda değişiklikler: Kaygı, depresyon, sinirlilik, uyku bozuklukları, zihinsel karışıklık.
Davranışsal Belirtiler:
Kontrol kaybı: Davranışı kontrol edememe.
Sürekli düşünme ve maddeyi elde etme veya davranışı gerçekleştirme ile meşgul olma.
Sosyal ve işlevsel sorunlar: İlişkilerde problemler, iş performansında düşüş, sorumluluklardan kaçınma.

Bu belirtiler her bağımlılık türü için farklılık gösterebilir. Madde bağımlılığı, kumar bağımlılığı, internet bağımlılığı, oyun bağımlılığı gibi çeşitli bağımlılık türleri bulunmaktadır. Eğer kendinizde veya başka bir kişide bağımlılık belirtileri görüyorsanız, bir uzmana başvurmanız önemlidir.

tkili bir bağımlılık tedavisi için aranan özellikler aşağıda yer almaktadır.

Tanı veya eştanıları ortaya koymak
Tedavi için uygunluğu belirlemek
Başlangıç tedavi önerilerini ve planını yapmak
Psikososyal tedavi için planlamayı yapmak
Önerilen tedaviler için riskleri ve kontraendikasyonları değerlendirmek
Eştanılar düşünülüyorsa ilgili bölümden konsültasyon istemek.
Tam bir hikaye
Fizik muayene
Mental durum muayenesi
İlgili laboratuvar testleri
Psikiyatrik değerlendirme



Hangi Tür Bağımlılıklar Vardır?
Bağımlılık türleri çeşitli faktörlere bağlı olarak değişebilir, ancak genel olarak aşağıdaki gibi sınıflandırılabilir:

Madde Bağımlılığı: Kişinin bir maddeye sürekli olarak ihtiyaç duyması ve bu maddeyi kontrolsüzce ve zararlı sonuçlarına rağmen kullanmaya devam etmesi durumudur.

Madde bağımlılığı, hem fiziksel hem de psikolojik bağımlılığı içerebilir. Alkol, tütün, çeşitli uyuşturucular (kokain, eroin, metamfetamin gibi), reçeteli ilaçlar (uyku hapları, ağrı kesiciler gibi) gibi maddeler bu kategoriye girer.

İnternet Bağımlılığı: İnternet kullanımıyla ilgili aşırı bir bağımlılıktır. Sosyal medya, çevrimiçi oyunlar, çevrimiçi alışveriş, kumar ve porno gibi çevrimiçi etkinliklerden kaynaklanabilir.

Kumar Bağımlılığı: Kumar oynama davranışına dair bir bağımlılıktır. Kumar bağımlıları, kumar oynama eylemini sürdürmek için sürekli olarak para harcarlar ve kumar oynamaktan kaynaklanan zararları görmezden gelirler.

Oyun Bağımlılığı: Video oyunlarına aşırı düşkünlük ve kontrol kaybı durumudur. Oyun bağımlıları, oyunlara sürekli olarak zaman ve enerji harcarlar, sosyal ilişkilerini ihmal edebilirler.

Seks Bağımlılığı: Cinsel davranışlara karşı kontrolün kaybedildiği durumdur. Kişi, sürekli olarak cinsel içerikli düşüncelerle meşgul olur ve cinsel aktivitelere aşırı düşkün hale gelir.
Bağımlılıklar, bireyin yaşamını olumsuz yönde etkileyebilir, fiziksel ve zihinsel sağlık sorunlarına neden olabilir ve sosyal ilişkileri, iş performansını ve genel yaşam kalitesini bozabilir. Bağımlılıkların tedavi edilebilmesi için profesyonel yardım ve destek önemlidir.

Bağımlılık Nasıl Tedavi Edilir? Bağımlılık Terapisi Nedir?
Bağımlılık terapisi, bağımlılığı olan kişilere yardım etmek ve onları bağımlılıktan kurtarmak için kullanılan bir dizi tedavi yaklaşımını içerir. Bu terapiler, bağımlılığın temel nedenlerini anlamayı, bağımlılıkla ilişkili dürtüleri ve istekleri kontrol etmeyi, sağlıklı bir yaşam tarzı benimsemeyi ve kişinin bağımlılık nesnesinden veya davranışından uzaklaşmasını hedefler.

Bağımlılık terapisi genellikle çok disiplinli bir yaklaşım gerektirir. Psikologlar, psikiyatristler, sosyal hizmet uzmanları ve diğer sağlık profesyonelleri bir araya gelerek, bireysel ihtiyaçlarına uygun bir tedavi planı oluştururlar. Tedavi planı, kişinin bağımlılık türüne, şiddetine ve diğer bireysel faktörlere bağlı olarak değişir.

Bağımlılık terapisi, bireye duygusal ve psikolojik destek sağlamayı amaçlar. Bireyin dürtülerini kontrol etmesine ve sağlıklı kararlar almasına yardımcı olacak stratejiler geliştirilir.

Bilişsel Davranış Terapisi (BDT), bu terapi yaklaşımlarından biridir ve bağımlılıkla mücadelede etkilidir. BDT, kişinin düşüncelerini, inançlarını ve davranışlarını değiştirmeyi hedefler. Bu terapi, kişinin bağımlılıkla ilişkili tetikleyicileri tanımasına, olumsuz düşüncelerini yönetmesine ve sağlıklı alışkanlıklar geliştirmesine yardımcı olur.

Bağımlılık terapisi ayrıca grup terapisi de içerebilir. Grup terapisi, bağımlılıkla mücadele eden kişilerin bir araya gelerek deneyimlerini paylaşmalarını ve destek almalarını sağlar.

Grup terapisi, kişinin yalnız olmadığını hissetmesini ve başkalarının başarı hikayelerinden ilham almasını sağlar.

EMDR (Göz Hareketleriyle duyarsızlaştırma ve yeniden işlemleme), bağımlılık terapisinde, bağımlılığın temelinde yatan travmatik deneyimlerin ve duygusal tetikleyicilerin işlenmesine yardımcı olabilen diğer bir terapi tekniğidir. Bağımlılık genellikle travmatik deneyimlerle ilişkilendirilebilir ve bağımlı bireylerin bağımlılıklarını sürdürmelerine yardımcı olan duygusal, zihinsel ve fiziksel tetikleyiciler olabilir. EMDR'nin bağımlılık tedavisindeki rolü, bu tetikleyicileri işlemek ve bağımlılığı sürdüren altta yatan nedenleri ele almak için kullanılabilir.

Bu terapilerin yanı sıra, bazı bağımlılıklar için farmakolojik tedaviler de kullanılabilir. Uygun olduğu durumlarda, ilaçlar bağımlılığın semptomlarını hafifletmeye ve bireyin tedavi sürecini desteklemeye yardımcı olabilir. Örneğin, nikotin bağımlılığı için nikotin replasman tedavisi veya alkol bağımlılığı için detoksifikasyon ilaçları kullanılabilir. Ancak, ilaç tedavisi tek başına yeterli değildir ve terapiyle birlikte uygulanmalıdır.

Aynı zamanda son yıllarda biorezonans olarak bilinen frekans silme yöntemi de bağımlılık terapilerinde destekleyici bir yöntem olarak kullanılmaktadır. Biorezonans, elektromanyetik frekansların vücutla etkileşimini kullanarak sağlık sorunlarının teşhis ve tedavisinde kullanılan bir alternatif tıp yöntemidir.

Bağımlılık tedavisi sürecinde motivasyonun önemi büyüktür. Bireyin değişim için içsel motivasyonunu artırmak ve sürdürmek, terapi sürecinin başarısını etkiler.

Motivasyonel görüşme teknikleri, bu noktada etkili bir yaklaşım olabilir. Bireyin değerlerini, hedeflerini ve yaşam amaçlarını belirlemesine yardımcı olarak motivasyonu artırır. Bağımlılık terapisi, bireyin sosyal desteğini güçlendirmeyi de hedefler. Aile terapisi veya ilişki terapisi gibi yaklaşımlar, bağımlılıkla mücadele eden bireyin çevresindeki ilişkileri düzeltmeye ve destek sistemini güçlendirmeye yöneliktir.

Bağımlılık terapisi, uzun vadeli bir süreç olabilir ve tedaviye bağlı olarak farklı aşamalardan geçebilir. Tedavinin başarısı, bireyin bağımlılığını tamamen bırakmasıyla ölçülemez. Bazı durumlarda, bağımlılıkla mücadele ömür boyu sürecek bir süreç olabilir ve tedaviye devam etmek önemlidir. Bağımlılıkla yaşamak mümkün olabilir, ancak tedavi sürecinde öğrenilen stratejilerin uygulanması ve destek sistemlerinin korunması önemlidir.

Sonuç olarak, bağımlılık tedavisi, bağımlılığın nedenlerini anlamak, dürtüleri yönetmek, sağlıklı alışkanlıklar geliştirmek ve destek sistemleri oluşturmak için etkili bir yaklaşımdır.

Bireylerin bağımlılıkla mücadelede profesyonel yardım alması ve terapi sürecine aktif olarak katılması önemlidir. Bağımlılık terapisi, bireylerin bağımlılıktan kopması ve sağlıklı bir yaşam sürmesi için gerekli araçları ve becerileri kazanmalarına yardımcı olur. Bu süreçte, tedaviye bağlılık ve kişinin kendi iyileşme sürecine aktif katılımı büyük önem taşır.

Terapi bireyin bütünsel iyileşmesini hedefler. Sadece bağımlılığın semptomlarının tedavi edilmesi yerine, terapi süreci, kişinin zihinsel, duygusal ve fiziksel sağlığını iyileştirmeyi amaçlar. Bireyin kendini tanıması, duygularını yönetmesi, sağlıklı ilişkiler kurması ve stresle başa çıkma becerileri geliştirmesi terapi sürecinin önemli hedefleridir. Buna karşın, süreç içerisinde tekrarlayan nükslerle karşılaşmak oldukça yaygındır. Nüksler, bağımlılıkla mücadelede geriye doğru adımlar atılması anlamına gelir. Ancak nüksler, tedavinin başarısız olduğu anlamına gelmez. Nüksler, terapinin bir parçası olarak kabul edilir ve bireyin terapi sürecinde yeni stratejiler öğrenmesine ve kendini daha iyi anlamasına yardımcı olur. Önemli olan, nükslerle karşılaşıldığında destek sistemlerine başvurmak, profesyonel yardım almaktan çekinmemek ve tedaviye devam etmektir. Bağımlılık terapisi, her bireyin ihtiyaçlarına göre uyarlanmalıdır. Farklı bağımlılık türleri, kişilik özellikleri ve yaşam koşulları göz önünde bulundurularak özelleştirilmiş bir tedavi planı oluşturulmalıdır. Tedavi süreci boyunca, terapistin bireyin ilerlemesini takip etmesi, hedefleri gözden geçirmesi ve gerektiğinde tedavi planını değiştirmesi önemlidir


Resim Terapisi
Haftanın belli gün ve saatlerinde uzman psikolog ve ergoterapistler eşliğinde uygulanmaktadır. Terapistlerimizce hastalarımızın bireysel çalışmaları değerlendirilmektedir.

Spor Terapisi
Haftanın belli gün ve saatlerinde spor eğitmeni eşliğinde uygulanmaktadır.

Ebru Çalışması
Haftanın belli gün ve saatlerinde uzman psikolog ve ergoterapist eşliğinde uygulanmaktadır. Terapistlerimizce hastalarımızın bireysel çalışmaları değerlendirilmektedir.

Müzik Terapisi
Haftanın belli gün ve saatlerinde uzman psikolog ve alanda çalışan müzisyenler eşliğinde uygulanmaktadır. Oturum, farkında nefes çalışmasıyla sonlandırılır.

El Sanatları Çalışmaları
Haftanın belli gün ve saatlerinde uzman psikolog ve ergoterapist eşliğinde uygulanmaktadır. Terapistlerimizce hastalarımızın bireysel çalışmaları değerlendirilmektedir.

Ahşap Boyama Çalışmaları
Haftanın belli gün ve saatlerinde uzman psikolog ve ergoterapist eşliğinde uygulanmaktadır. Terapistlerimizce hastalarımızın bireysel çalışmaları değerlendirilmektedir.

Bireysel Terapi

Bağımlılık tedavisinde bireysel terapiler oldukça önemlidir. 
Bağımlılık terapisinde amaçlar;
Kişinin bağımlılığa ilişkin içgörü kazanmasına ve zarar algısı geliştirmesine yardımcı olmak 

Kişiyi madde kullanımına iten faktörleri tespit etmek
Hastanın belirlenen kişi, durum, mekân ya da tetikleyicilerden nasıl uzak duracağının gösterilmesi
Kişinin isteğini tanıması, fark etmesi ve istek ile baş etme yollarını öğrenmesi ve geliştirmesini sağlamak
Kişinin hayatını yeniden yapılandırmasına yardım etmektir. 
Bağımlılık tedavisinde kişinin nükslere sebep olan psikolojik faktörlerle ilgili içgörü edinmesi ve olası riskli durumlarla baş edebilmesi için bireysel psikoterapiler oldukça gerekli ve etkilidir. Kişiyi madde kullanımına iten yoğun duygu durumlarının önüne geçebilmesi için sorun yaratan düşünce yapısı ve davranış örüntüleri tespit edilerek ve değerlendirilerek, hastayla birlikte bunların yerine kullanabilecek daha işlevsel tepkiler saptanmalıdır. Kişinin stresle baş etme becerilerinin geliştirilmesi ve sorun çözme becerilerinin geliştirilmesine odaklanılmalıdır. Duyguları tanıması ve duygular ile baş edebilmesi de kaymaları önlemek açısından önemlidir. O nedenle görüşmelerde duygu yönetimi üzerine de çalışılmalıdır. 
Bağımlılık tedavisinde iyileşmenin sürekliliği için motivasyonun etkin kılınması şarttır. Bu sebeple bireysel terapilerde, terapist ve hastanın iş birliği içerisinde hastanın sahip olduğu kaynaklar aktive edilerek kişinin alkol ve maddeye başvurmadan yaşamın keyfini çıkarması amaçlanır. Alkol-madde ekseni dışında yeni bir yaşam inşa etmesi, yeni uğraşlar edinmesi ve hayatını daha planlı ve programlı yaşaması üzerine görüşmelerde konuşulur. Bağımlılık hastalığında değişim belli basamakları takip eder.
Kişi alkol-madde kullanım problemi hakkında farkındalığa sahip değil ise, kullanımının kendisi için zararlı olduğunu düşünmüyorsa ilk olarak bu konuda çalışılması gerekir. Kişide zarar algısı geliştirilmeye çalışılarak ‘’farkındalık’’ geliştirmesi amaçlanır. 
Kişi problemi hakkında farkındalığa sahip ise bir sonraki aşama kişinin kullanımı bırakmaya karar vermesidir. Terapilerde kişinin farkındalık evresinden karar evresine geçmesi, yani farkındalığını hayatına geçirme kararını alması adına çalışılır. 
Kişi bu aşamada maddeyi bırakma kararını alırsa bir sonraki aşama ‘’eylem’’ aşamasıdır. Bu aşamada kişinin maddeyi bırakma kararını hayatına geçirmesi, adına atılacak adımlar hakkında çalışılır ve kişinin bu adımı atıp maddeden uzak kalmaya başlaması hedeflenir. Ne zaman, nasıl yapacak, hangi önlemleri alacak, nelere dikkat edecek, isteği nasıl fark edip nasıl baş edecek vs. gibi soruların yanıtları üzerinde düşünülür, planlar yapılır. 
Bir sonraki aşama ise ‘’sürdürme’’ aşamasıdır. Kişi artık maddeyi bırakmıştır. Maddesiz bir hayat inşa etme aşamasındadır. Bu aşamada kişi temiz hayatını sürdürürken olası riskler, alarmlar konusunda tetikte olunmalıdır. Kişinin zaman içinde kendisine güvenip riskli ortam ya da durumlara girmesinin önlenmesi adına ona rehberlik edilir, bu süreçte destek olunur. Zaman zaman kişinin maddeden uzak kalma motivasyonu azalabilir, bu aşamada terapistin görevi bir yandan bu durumu tahlil edip uygun şekilde müdahale etmektir. Sürdürme aşamasında kişi ortalama 1-2 sene süre ile takip edilir. Tedavi programında kalması desteklenir.


Grup Terapisi

Grup terapileri bağımlılık tedavisinin etkinliğini arttırıcı özelliktedir. Bu terapilerde kişiler kendi sorunlarına benzer sorunları yaşayan kişileri de görmekte, karşılıklı etkileşim ve paylaşımlarla tedavi için gerekli durumları fark edebilmektedir. NPAMATEM Bağımlılık Merkezi’nde yatarak tedavisine devam eden hastalarımız, farklı grup terapilerine katılmaktadır. Yatan hastalarımız için haftanın her günü psikoeğitim ve bağımlılık grupları düzenlenmektedir. Gruplarda alkol-maddelerin etkileri, bağımlılık hastalığının ne olduğu, alkol-madde kullanımını tetikleyebilecek olası faktörlerin neler olabileceği ve bu durumlar ile nasıl baş edebileceği, isteği tanıma, fark etme ve istekle baş etme yöntemlerinin neler olduğu, hayatını yeniden nasıl yapılandırabileceği, kaymayı önleyebilmek için neler yapılabileceği üzerine konuşulmaktadır.
Gruplarda benzer problemleri yaşayan kişilerin verdiği bilgi desteği bireyler tarafından yardımcı görünür. Gruplarda bilgi ve duygusal destek paylaşılır. Gruplarda ortak tecrübe ve anlayışa sahip olunabilir. Kişiler bir taraftan sosyal ve duygusal izolasyondan kurtulup bir gruba aidiyet hissederler.